Τι είναι το ψηφιακό ευρώ - Η γνώμη των καταναλωτών και η χρήση του

Διατήρηση της ευρείας αποδοχής των μετρητών επιθυμεί το 85% των Ευρωπαίων καταναλωτών, σύμφωνα με έρευνα καταναλωτή για τις ψηφιακές πληρωμές που πραγματοποιήθηκε τον Μάιο και τον Ιούνιο του 2025. Την ίδια στιγμή, το 46% των εφήβων και το 52% των ενηλίκων φοβούνται ότι θα χάσουν το δικαίωμα να επιλέγουν τη μέθοδο πληρωμών στο μέλλον.

Στην έρευνα, τα ευρήματα της οποίας δημοσίευσε σήμερα η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Καταναλωτών(BEUC), συμμετείχε και η Ένωση Καταναλωτών Ποιότητα Ζωής (ΕΚΠΟΙΖΩ), ενώ αξίζει να σημειωθεί ότι πραγματοποιήθηκε σε 10 χώρες (Αυστρία, Βέλγιο, Γαλλία, Γερμανία, Ελλάδα, Ιταλία, Πορτογαλία, Σλοβενία, Ισπανία και Ολλανδία) και σε περισσότερους από 10.000 καταναλωτές.

Η γνώμη των καταναλωτών για το ψηφιακό ευρώ

Σύμφωνα με την έρευνα, οι καταναλωτές ζητούν:

1. Το 55%, ασφάλεια και αξιοπιστία. Τα τελευταία πέντε χρόνια, το 22% των ενηλίκων και το 18% των εφήβων ανέφεραν ότι έπεσαν θύματα παραβίασης ασφαλείας ή απάτης που σχετίζεται με την ψηφιακή πληρωμή. Η συντριπτική πλειοψηφία των καταναλωτών (86% των ενηλίκων και 82% των εφήβων) δηλώνει ότι ανησυχεί για το ενδεχόμενο να μην αποζημιωθεί σε περίπτωση απάτης (scams). Στην περίπτωση της Ελλάδας, το 14,8% των Ελλήνων καταναλωτών τα τελευταία 5 χρόνια έπεσε τουλάχιστον μία φορά θύμα υποκλοπής ή απάτης που σχετίζεται με τον τραπεζικό τους λογαριασμό. Ειδικότερα:

• Το 18,2% σχετίζεται με την πιστωτική/χρεωστική τους κάρτα και
• Το 7,8% σχετίζεται με το ψηφιακό τους πορτοφόλι

2. Το 53%, ευκολία στη χρήση. Η πλειοψηφία (55%) όσων χρησιμοποιούν ήδη ψηφιακές μεθόδους πληρωμής αναφέρει δυσκολίες αναφορικά με τεχνικά σφάλματα, ζητήματα ασφαλείας ή έλλειψη δεξιοτήτων.

3. Το 49% ζητά οι πληρωμές να είναι είτε δωρεάν, είτε με ιδιαίτερα χαμηλές χρεώσεις. Σχεδόν όλοι (87%) δήλωσαν ότι οι ψηφιακές πληρωμές θα πρέπει να είναι δωρεάν για τους καταναλωτές και το 88% πιστεύει ότι κάθε τραπεζικός λογαριασμός θα πρέπει να προσφέρει δωρεάν κάρτα πληρωμής.

4. Το 81% των ενηλίκων και το 72% των εφήβων ανησυχούν για την παραβίαση της ιδιωτικότητάς τους.

5. Το 44% ζητά να αποζημιωθεί μέσω εύκολων και άμεσων διαδικασιών σε περίπτωση απάτης.

6. Το 85% επιθυμεί να διατηρηθεί η ευρεία αποδοχή των μετρητών και το 46% των εφήβων και το 52% των ενηλίκων φοβούνται ότι θα χάσουν το δικαίωμα να επιλέγουν τη μέθοδο πληρωμών στο μέλλον.

Τι είναι το ψηφιακό ευρώ

Από την 1η Νοεμβρίου 2023, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) ξεκίνησε την πρώτη φάση προετοιμασίας για το ψηφιακό ευρώ. Πρόκειται για μια σημαντική εξέλιξη, καθώς το νέο αυτό μέσο πληρωμής φιλοδοξεί να αποτελέσει το ψηφιακό ισοδύναμο των μετρητών. Αλλά τι ακριβώς είναι το ψηφιακό ευρώ και πώς διαφοροποιείται από τις ψηφιακές πληρωμές που ήδη χρησιμοποιούμε;

Σε αντίθεση με τα κρυπτονομίσματα, το ψηφιακό ευρώ δεν στηρίζεται σε ιδιωτικούς μηχανισμούς αλλά στην ίδια την ΕΚΤ, η οποία διασφαλίζει τη σταθερότητά του. Θα έχει την ίδια αξία με το φυσικό νόμισμα και θα μπορεί να χρησιμοποιείται σε καθημερινές συναλλαγές, ακόμα και εκτός συνόρων.

Γιατί το χρειάζεται η Ευρώπη

Η ανάγκη προκύπτει από δύο μεγάλες προκλήσεις:

• Η δραματική πτώση χρήσης μετρητών: οι πολίτες στρέφονται όλο και περισσότερο στις ηλεκτρονικές πληρωμές.
• Ο ανταγωνισμός από τις Big Tech και τα ιδιωτικά ψηφιακά νομίσματα: η Ευρώπη δεν θέλει οι συναλλαγές να περάσουν στα χέρια των τεχνολογικών κολοσσών.

Το ψηφιακό ευρώ θα είναι έτσι η ασφαλής, δημόσια εγγυημένη εναλλακτική για πληρωμές σε όλη την ευρωζώνη.

Τι αλλάζει για τους πολίτες και τις επιχειρήσεις

Για τους πολίτες: το ψηφιακό ευρώ θα είναι δωρεάν, εύχρηστο και πανευρωπαϊκά διαθέσιμο, σαν «ηλεκτρονικό μετρητό» που θα προσφέρει ασφάλεια και ταχύτητα.

Για τις επιχειρήσεις: χαμηλότερο κόστος συναλλαγών και ταχύτερη εκκαθάριση, κάτι που ενισχύει την ανταγωνιστικότητα.

Το χρονοδιάγραμμα

• Φθινόπωρο 2025: Απόφαση ΕΚΤ για την επόμενη φάση.
• 2026: Οριστικοποίηση νομικού πλαισίου και τεχνικών λεπτομερειών.
• 2027: Εκκίνηση πιλοτικής εφαρμογής.
• Μετά το 2028: Πλήρης κυκλοφορία σε όλη την ευρωζώνη.